Darowizna od rodziców – jak zrobić to z głową w 2022?

Dostałeś darowiznę? Jesteś w sytuacji, w której wiesz, że niedługo dostaniesz pieniądze od rodziców? Jeśli tak, z pewnością bardzo się cieszysz, jednak czy wiesz co zrobić, by uniknąć płacenia ogromnych sum podatków od darowizn? Odpowiada Niezależny Ekspert Finansowy z Warszawy.

Czym jest darowizna – darowizna dla dziecka

Wiemy jak bardzo uciążliwe mogą okazać się takie sytuacje i właśnie dlatego postanowiliśmy stworzyć ten krótki poradnik, z którego dowiesz się co zrobić, gdy dostaniesz darowiznę. Zainteresowany? Jeśli tak, to zachęcamy do dalszej lektury. Zanim jednak przejdziemy do tego jak krok po kroku należy zachować się w przypadku otrzymania darowizny, zacznijmy od podstaw, czyli od tego czym tak właściwie jest wyżej wspomniana darowizna. Otóż z definicji darowizna jest to nic innego jak nieodpłatne przekazanie danego składnika majątku na rzecz drugiej osoby. Darowizna przeważnie dotyczy bliskich członków rodziny takich jak na przykład rodzic oraz dziecko lub też rodzeństwo. Choć sam fakt uzyskania pewnej sumy pieniędzy lub też danej nieruchomość wydaje się być niezwykle kuszący, należy wiedzieć, że w takiej sytuacji istnieje konieczność zapłacenia podatku od spadków oraz darowizn. Podatek ten stanowi od 3% do 20% wartości darowizny. Jak łatwo można się domyślić im wyższa jest wartość darowizny, tym wyższy podatek należy zapłacić. 

Darowizna pieniężna od rodziców: 100 tysięcy od rodziców – przykład

Aby móc mówić o uniknięciu konieczności płacenia podatku od darowizny oraz spadku, należy wspomnieć o tak zwanych grupach pokrewieństwa. Wyróżnia się bowiem trzy podstawowe grupy, w skład których wchodzą poszczególni członkowie rodziny oraz inni bliscy. O wyżej wspomnianych grupach więcej opowiemy w kolejnym akapicie, jednak już teraz musisz wiedzieć, że rodzice znajdują się w grupie pierwszej. Oznacza to, że jeśli chcą oni przekazać Ci kwotę 100 tysięcy złotych, musisz zgłosić darowiznę naczelnikowi urzędu skarbowego. To na co powinieneś zwrócić szczególną uwagę to fakt, że zgłoszenie powinno odbyć się za pomocą specjalnego formularza SD-Z2 (zapytaj o nieco w swoim urzędzie skarbowym lub wyszukaj go w internecie) w czasie nie dłuższym niż 6 miesięcy od otrzymania darowizny. Jeśli chodzi o sam termin zgłoszenia otrzymania darowizny, tak jak wspomnieliśmy wynosi on pół roku, należy jednak wziąć pod uwagę to, że są wyjątki od tej reguły. Okres ten może bowiem ulec wydłużeniu w przypadku, gdy osoba obdarowana dowiedziała się o darowiźnie z opóźnieniem. Aby móc mówić o zwolnieniu z podatku, musisz mieć dowód na to, że darowizna w ogóle miała miejsce. Dowodem na to może być między innymi potwierdzenie przelewu. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że zgłoszenie darowizny do fiskusa jest jedną z najważniejszych czynności, ponieważ to właśnie od tego zależy to, czy zwolnienie z podatku będzie Ci przysługiwać. Kolejną niezwykle ważną rzeczą jest oczywiście to, że jeśli nie zgłosisz otrzymania darowizny od rodziców. W konsekwencji niezgłoszenia darowizny od rodziców, która wyjdzie na jaw w wyniku kontroli i okaże się, że otrzymałeś darowiznę w wysokości 100 tysięcy złotych, będziesz musiał nie tylko zapłacić podatek, ale również odsetki od zaległości podatkowej. 

Darowizna od rodziców a podatek – kwota wolna od podatku

Kiedy darowizna jest zwolniona od podatku? Tak jak wspomnieliśmy, istnieją trzy główne grupy, na podstawie których ustala się kwotę wolną od podatku. Do grupy pierwszej należą najbliżsi członkowie rodziny, czyli: małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, matka, ojciec, dziadkowie, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, a także teściowie. W tym przypadku kwota wolna od podatku dla I grupy podatkowej to 9637 zł. Każda darowizna pieniężna do tej kwoty jest całkowicie wolna od podatku. Do limitu kwoty wolnej od podatku 9637 zł zalicza się wszystkie darowizny otrzymane od tej samej osoby w ciągu ostatnich 5 lat (9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Nadwyżka podatku wynikająca z obliczenia nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi.

Do drugiej grupy podatkowej należy nieco dalsza rodzina. Warto wiedzieć, że każdy w sposób indywidualny podchodzi do tego kto jest dla nich bliską rodziną, dlatego w tym przypadku również istnieją jasne wytyczne. Do drugiej grupy należą: rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych. 

Kwota wolna od podatku dla II grupy to 7276 zł. Trzecia grupa to dalsza rodzina, znajomi oraz inni nabywcy. Kwota wolna od podatku wynosi tu 4902 zł. Dodatkową informacją, która powinna Cię zainteresować jest fakt, że w ramach grupy pierwszej wyróżnia się tak zwana grupę zerową. Do tak zwanej grupy zerowej należą osoby ściśle związane z daną osobą, czyli: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, ojczym, macocha. Należy jasno zaznaczyć, że jeśli darowizna przekracza kwoty wolnej od podatku – 9637 złotych, nie ma potrzeby zgłaszania jej do urzędu skarbowego. Jeśli natomiast suma ta będzie większa, ale osoba, od której ją otrzymasz należy do grupy pierwszej bądź zerowej, musisz zgłosić to do urzędu, ale będziesz zwolniony z konieczności zapłaty Zgłoszenie nadwyżki powyżej kwoty 9637 zł dokonuje się na druku SD-Z2 – należy otrzymane środki udokumentować dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, jego rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Kiedy darowizna zwolniona jest z podatku? Potrzebujesz wsparcia w sprawie podatku od darowizny wg stawki? Skontaktuj się z Doradcą Finansowym Warszawa! Odpowiemy na każde Twoje pytanie

+48 533 887 878

Formularz SD-Z2 a darowizna od rodziców – darowizna pieniędzy

Formularz SD-Z2 – zgłoszenie o nabyciu, to dokument potwierdzający zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych. Bardzo ważne jest to, by złożyć go do właściwego urzędu skarbowego. Biorąc to pod uwagę, należy zatem właściwe wypełnić druk oraz zadbać o to, by złożyć go w odpowiednim terminie. Termin, o którym mowa nie może przekraczać 6 miesięcy od otrzymania darowizny. Przy wypełnianiu formularza należy przede wszystkim znać swój numer PESEL lub NIP. Dane te należy wpisać w lewym górnym rogu. Ważną informacją, o której musisz wiedzieć, jest to, że jeżeli w roku 2022 dostałeś darowiznę pieniężną od rodziców pięć tysięcy złotych, w 2019 dwa tysiące złotych, natomiast w 2023 kolejne trzy tysiące złotych, to formularz SD-Z2 musisz Wypełnić dopiero w 2023 roku, ponieważ to właśnie wtedy kwota przysługująca grupie pierwszej została przekroczona. Pamiętaj również, że zasada ta obejmuje jedynie ostatnie pięć lat. 

Co ważne – nie ma znaczenia, czy rodzice przekazują darowiznę razem – czy jest dokonana przez jednego z rodziców. Ważne jest jednak, aby przy wypełnieniu zgłoszenia SD-Z2. Trzeba też podkreślić, że dla omawianego zwolnienia podatkowego nie ma znaczenia, czy rodzice przekazują darowiznę razem, czy każdy z rodziców z osobna. Ma to jednak znaczenie podczas wypełniania zgłoszenia SD-Z2 – jeśli więc otrzymujemy darowiznę od ojca, musimy zaznaczyć otrzymanie środków tytułem darowizny – jako darowizny od ojca.

Darowizna w formie: domu, mieszkania, działki lub innej nieruchomości od rodziców

Przedmiotem darowizny nie muszą być tylko pieniądze. Jak wiadomo, rodzice często decydują się na przekazanie swojemu dziecku mieszkania bądź też działki. Jest to doskonały sposób na dobry start. Nie należy jednak zapominać, że również w tym przypadku obowiązują zasady darowizny. W tym przypadku mamy dla Ciebie wiadomość, która z całą pewnością przypadnie Ci do gustu. Otóż darowizna nieruchomości podlega zupełnemu zwolnieniu z podatku od spadku i darowizn na podstawie art. 4a ustawy. Jeśli zatem Twoi rodzice chcą przepisać Ci mieszkanie, pamiętaj o tym, że nie obowiązuje Cię podatek od darowizn. Samo zgłoszenie otrzymania nieruchomości nadal powinno znajdować się na liście Twoich priorytetów. Pamiętaj zatem, by zgłosić otrzymania domu, działki, mieszkania lub jakiejkolwiek innej nieruchomości do swojego urzędu skarbowego. W tej sytuacji nie musisz jednak uiszczać żadnych opłat. Podczas wypełniania formularza SD-Z2 w przypadku darowizny nieruchomości, w polu A pkt. 6 należy wpisać dane urzędu skarbowego. Ważne jest to, by były to dane urzędu do którego przypisana jest dana nieruchomość. 

Umowa darowizny rodziców na rzecz dziecka

Umowa darowizny dla dziecka, powinna być zawarta w formie pisemnej – w niektórych przypadkach wymaga ona sporządzenia aktu notarialnego. Akt notarialny musi być sporządzony w umowie darowizny własności i użytkowania wieczystego nieruchomości oraz praw spółdzielczych. W pozostałych przypadkach wystarczy umowa pisemna, która zawiera takie dane, jak:

• data i miejsce sporządzenia darowizny pieniędzy od rodziców
• miejsce i datę sporządzenia umowy,
• oznaczenie stron, czyli rodziców na rzecz dziecka (imię i nazwisko oraz adres darczyńcy i obdarowanego, numery seryjne dowodów tożsamości),
• oznaczenie przedmiotu darowizny, oświadczenie darczyńcy, że przedmiot jest jego własnością i nie jest przedmiotem zastawu, zabezpieczenia i innych form.
• oświadczenie o darowiźnie i przyjęciu darowizny – darczyńca przekazuje darowiznę, obdarowany, że ją przyjmuje,
• określenie strony, która ponosi koszty zawarcia umowy,
• podpisy stron.

Potrzebujesz wsparcia w sprawie nabycia w drodze darowizny pieniędzy? Ile wynosi podatek do zapłaty? Skontaktuj się z nami – odpowiemy na każde pytanie

+48 533 887 878

Jak rozliczyć darowiznę w zeznaniu podatkowym?

Rozliczenie PIT-u to obowiązek każdego dorosłego obywatela. Warto jednak wiedzieć, że darowiznę można sobie odliczyć, gdy została ona przekazana na: cele pożytku publicznego, cele kultu religijnego, cele krwiodawstwa (darowizny honorowych dawców krwi), cele charytatywno – opiekuńcze kościoła lub kościelnych osób prawnych, szkoły i edukację zawodową, na walkę z pandemią COVID-19, na rzecz organów prowadzących placówki oświatowe – w postaci laptopów lub tabletów. Jak widać nie każda darowizna podlega pod zwrot podatku. Warto wiedzieć, że jeżeli podatnik uzyskał w roku podatkowym przykładowy dochód 10.000 zł i przekazał na rzecz kultu religijnego kwotę 3000 zł może odliczyć sobie około 600 złotych. 

Niezgłoszenie darowizny od rodziców – konsekwencje

Niezgłoszona darowizna od rodziców skutkuje opodatkowaniem na zasadach ogólnych. Pojawia się zatem konieczność złożenia deklaracji podatkowej i zapłaty podatku. Jeśli rodzice kupują dziecku mieszkanie, osoba obdarowana musi zgłosić ten fakt właściwemu naczelnikowi Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego na druku SD-Z2. Jeśli nie ma zgłoszenia darowizny do Urzędu Skarbowego, mogą zostać wyciągnięte konsekwencje. Co więcej w zależności od decyzji US, może się to wiązać z karą za niedotrzymanie obowiązku zgłoszenia. Rodzice powinni również wykazać źródło pochodzenia pieniędzy na zakup mieszkania – brak takiej informacji lub nieumiejętność wykazania źródła dochodów, może wiązać się z zapłatą podatku od nieujawnionych dochodów.

Darowizna od rodziców, podatek od spadków i darowizn- podsumowanie

Kończąc, chcielibyśmy wspomnieć jeszcze o tak zwanym zachowku. Dla osób, które nie mają pojęcia o czym mowa, zachowek to uprawnienie osób bliskich do żądania spłaty danej kwoty od osób, które są upoważnione do otrzymania spadku. Dzięki zachowkowi osoby, które uważają, że spadek lub też darowizna powinna zostać podzielona w inny sposób, lub też mają obawy co do tego czy pieniądze te będą zarządzane w sposób racjonalny, mogą ubiegać się o wypłatę pewnej części sumy. Przypomnijmy jeszcze najważniejsze informacje:

• Obdarowani (dziecko), którzy nie są zwolnieni z podatku i darowizna przez nich otrzymana przekracza kwotę wolną od podatku (wymienioną we wcześniejszych akapitach), mają obowiązek złożyć do US, zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych, w ciągu 30 dni od otrzymania darowizny.
• Do US nie musi być zgłoszona darowizna od rodziców w kwocie poniżej 9637 zł (dotyczy darowizny pieniędzy lub innych rzeczy).
• Wysokość podatku zależy od stopnia pokrewieństwa i wartości darowizny.
• Najczęściej darowizny dotyczą w takich przypadkach pieniędzy lub nieruchomości.

Jak widzisz kwestia darowizny otrzymanej od rodziców oraz podatków z nimi związanych jest niezwykle skomplikowana, mamy jednak nadzieję, że dzięki temu poradnikowi wiesz już wszystko na ten temat. Jeśli mimo wszystko posiadasz jakieś wątpliwości udaj się na konsultacje do zaprzyjaźnionej księgowej, doradcy podatkowego lub też urzędu skarbowego. Pamiętaj również o tym, by stosować się do zasad zgłoszeń otrzymania darowizny oraz o przestrzeganiu terminów – przypominamy, że jest to 6 miesięcy od otrzymania darowizny.

Sprawdź również: jak zaoszczędzić na kredycie hipotecznym w Warszawie